Ο ναός του Απόλλωνα είναι το σημαντικότερο δημόσιο κτήριο της αρχαίας Μεσημβρίας-Ζώνης. Χτίστηκε τον 6ο αι. π.κ.χ. Το όνομα του δημιουργού του παραμένει άγνωστο.
Είναι ένα ορθογώνιο κτίσμα σε απόσταση 20μ. από το ανατολικό σκέλος του τείχους τοποθετημένο παράλληλα προς αυτό. Έχει προσανατολισμό από ΒΑ προς ΝΔ και είναι θεμελιωμένο πάνω στο φυσικό βράχο. Οι μακρές πλευρές του προεκτείνονται έξω από το νότιο τοίχο και καταλήγουν σε θεμελίωση τριβαθμιδωτού κρηπιδώματος που καταλαμβάνει όλο το μήκος της νότιας πλευράς. Το οικοδόμημα έχει όλα τα χαρακτηριστικά ναού πρόστυλου ή εν παραστάσι, προς το παρόν όμως ο τύπος του δε μπορεί να οριστικοποιηθεί καθώς σώζεται εν μέρει η θεμελίωση και καθόλου η ανωδομή των παραστάδων. Επίσης, δε μπορεί να δηλωθεί με βεβαιότητα ο αρχιτεκτονικός του τύπος καθώς ο ναός σώζεται στο ύψος των θεμελίων του και τα αρχιτεκτονικά μέλη που βρέθηκαν είναι ακόμη υπό μελέτη.
Ανεξάρτητα απ' αυτό, ένας ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός ευρημάτων κάνει φανερή τη σημασία που είχε αυτό το οικοδόμημα, τόσο για την εποχή του, όσο και για την ανασκαφική έρευνα. Μέσα στο χώρο του ναού και γύρω απ' αυτόν έχουν βρεθεί, εκτός από τα θραύσματα αρχιτεκτονικών μελών, πήλινα ειδώλια, όστρακα αγγείων και μαρμάρινα γλυπτά σε διάφορες μορφές και μεγέθη. Ανάμεσα στα θραύσματα των αγγείων πάρα πολλά έφεραν εγχάρακτες επιγραφές, από τις οποίες φαίνεται ότι αποτελούσαν αφιερώματα στο θεό Απόλλωνα και πιθανόν και ότι ορισμένοι αναθέτες δεν μιλούσαν την ελληνική τη γλώσσα.
Από τα ευρήματα ο ναός χρονολογείται, στους αρχαϊκούς χρόνους. Έτσι, πέρα από την αξία του ως ναού, έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία γιατί αποτελεί, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, το μοναδικό ταυτισμένο αρχαϊκό ναό του Απόλλωνα σε όλο το χώρο της Θράκης. Παράλληλα δηλώνει ότι ήδη από τον 6ο αι. π.κ.χ. η Μεσημβρία-Ζώνη λειτουργούσε σαν οργανωμένη πόλη. Το γεγονός αυτό ενισχύεται και από ένα μαρμάρινο κορμό κούρου που βρέθηκε κοντά στο ναό και χρονολογείται τον 6ο αι. π.κ.χ., ο οποίος αποτελεί έναν από τους ελάχιστους κούρους που έχουν βρεθεί σε όλη τη βόρεια Ελλάδα.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία αρχαία ή μεταγενέστερη μαρτυρία για την ύπαρξη και λειτουργία του ναού καθώς οι πηγές είναι ιδιαίτερα φειδωλές για την Περαία της Σαμοθράκης και τις αποικίες της.
Κοντά στο ναό αποκαλύφθηκαν πλακόστρωτα από προσεκτικά ορθογωνισμένες πλάκες, ένα τμήμα δαπέδου από υπόλευκο κονίαμα και θεμελιώσεις κτηρίων που ανήκουν σε περισσότερες από μία οικοδομικές φάσεις. Ένα μέρος από την κεραμική που βρέθηκε εδώ, αλλά κυρίως περισσότερα από 40 νομίσματα, μας επιτρέπουν να μιλήσουμε για περιστασιακή και περιορισμένης κλίμακας κατοίκηση της πόλης τουλάχιστον μέχρι τον 5ο αι. μ.κ.χ., γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς ανεβάζει το όριο της ζωής της πόλης. Δίνεται έτσι ένα χρονολογικό φάσμα 11 τουλάχιστον αιώνων ελληνικής παρουσίας στην περιοχή.
Συντάκτης: Πολυξένη Τσατσοπούλου, αρχαιολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου