Δευτέρα 9 Απριλίου 2012

Μόνιµος (4ου αι. π κ.χ)


Ανάμεσα στους Κυνικούς συγγραφείς που υπήρξαν προσωπικοί μαθητές του Διογένη ήταν και ο Μόνιμος από τις Συρακούσες. Οι ημερομηνίες της γέννησης και του θανάτου του δεν είναι γνωστές. Όπως μαθαίνουμε από το Ρόδιο ιστορικό Σωσικράτη, ο Μόνιμος ήταν αρχικά σκλάβος σ’ έναν Κορίνθιο τραπεζίτη. Με την ιδιότητα του αυτή, δεχόταν συχνά επισκέψεις από τον Ξενιάδη, το αφεντικό του Διογένη. Ο Ξενιάδης συνήθιζε να μιλάει στο Μόνιμο για το Διογένη, εξαίροντας την υπεροχή του τόσο στα λόγια όσο και στα έργα, μέχρι που του προκάλεσε μεγάλο θαυμασμό και συμπάθεια.

Κάποια στιγμή ο Μόνιμος προσποιήθηκε τρέλα και αναποδογύρισε το τραπέζι με τα νομίσματα και τα κέρματα. Τελικά το αφεντικό του τον απέλυσε, και τότε ο Μόνιμος πήγε κατ' ευθείαν στο Διογένη κι έγινε μαθητής του.

Ακολούθησε επίσης και τον Κράτη, και αφιέρωσε τοv εαυτό του στις ίδιες σπουδές όπως κι εκείνος. Όσον αφορά το παλιό αφεντικό του, παρακολουθώντας την πορεία του Μόνιμου ως Κηνικού, πείστηκε ακόμη περισσότερο ότι ο Μόνιμος είχε τρελαθεί.
Ο Μόνιμος υπήρξε επιφανής άνδρας, σε σημείο που ακόμη και ο Αθηναίος κωμικός ποιητής Μένανδρος (342-291 π.κ.χ.) έγραψε θετικά σχόλια γι’ αυτόν σ’ ένα από τα έργα του με τον τίτλο Ιπποκόμος. Ήταν ένας άνδρας που περιφρόνησε τη δόξα και αγάπησε με πάθος την αλήθεια. Ο Μόνιμος έγραψε ποιήματα σε χιουμοριστικό στυλ, μέσα από τα οποία προέβαλε φιλοσοφικά αξιώματα. Πρώτος αυτός καθιέρωσε το "σπουδαιογελοίον" ως το χαρακτηριστικό τύπο των Κυνικών κειμένων. Έγραψε επίσης δύο δοκίμια πάνω στις "ορέξεις", και μια Προτροπή.

Είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι ακόμη και ο Ρωμαίος Αυτοκράτωρ-φιλόσοφος Μάρκος Αυρήλιος (121-180 μ.κ.χ.), στο περίφημο έργο το» "Τα εις Εαυτόν" (Βιβλίο Β', 15) αναφέρεται στο Μόνιμο και στις ιδέες το» με σεβασμό.


Μαρία Σεφέρου


Ο Διογένης ο Λεάρτιος μας λέει «Μόνιμος Συρακόσιος μαθητής μεν Διογένους, οικέτης δε τινος τραπεζίτου Κορίνθιου....Εγένετο δ΄ανήρ ελλόγιμος, ως και Μένανδρον αυτού τον κωμικόν μεμνήσθαι εν τινι γούν των δραμάτων εν τω Ιπποκόμω είπεν ούτως

Μόνιμος τις ην άνθρωπος, ώ Φίλων, αδοξότερος μικρώ δ΄.
Β. ό την πήραν έχων;
Α. πήρας μεν ούν τρείς, άλλ΄έκείνος ρήμά τι έφθέγξατ' ουδέν εμφερές, μα τον Δία, τω γνώθι σαυτόν, ουδέ τοίς βοωμένοις τούτοις,
υπέρ δε ταύθ' ο προσαιτών και ρυπών το γάραυποληφθέν τυφόν είναι παν έφή.
Ούτος μεν εμβριθέστατος εγένετο, ώστε δόξης μεν καταφρονείν, προς δ' αλήθειαν παρορμάν.» (Βιβλίο 6. Στοίχοι 82,83.) 

Μετάφραση: «Ο Μόνιμος καταγόταν από τις Συρακούσες, ήταν μαθητής του Διογένη και οικέτης στο σπίτι ενός Κορίνθιου Τραπεζίτη. Έγινε άνδρας σπουδαίος, ώστε και ο κωμικός Μένανδρος τον αναφέρει λέγοντας σε ένα από τα δράματά του, στον Ιπποκόμο, το εξής: 

Υπήρχε, Φίλων, κάποιος Μόνιμος, άνθρωπος σοφός, όχι όμως πολύ γνωστός.
Β. Αυτός που είχε πήρα (σακούλι);
Α. Τρία σακούλια, όμως μα τον Δία, δεν είπε τίποτε παρόμοιο με το γνώθι σ΄ αυτόν, ούτε με όσα ανάλογα θρυλούνται.
Είπε μόνο πως είναι κούφια λόγια  οι υποθέσεις που κάνουν οι άνθρωποι.
Ήταν ο άνθρωπος βαρύς που περιφρονούσε τις πιθανολογίες και ενδιαφερόταν μόνο για την μόνη Αλήθεια.»

Blog Widget by LinkWithin

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου