Η Σφίγγα των Δελφών

Γύρω στο 560 π.κ.χ., λίγα χρόνια αργότερα από τους δίδυμους του Άργους, ένα πλούσιο νησί των Κυκλάδων, η Νάξος, στέλνει την προσφορά του στους Δελφούς. Είναι το άγαλμα της Σφίγ­γας που με το κολοσσιαίο μέγεθος, τη μορφή και την επιβλητική του θέση στο ιερό εκφράζει την πολιτική και καλλιτεχνική υπεροχή της Νά­ξου στην αρχαϊκή εποχή. Η απόκοσμη δαιμονι­κή μορφή του μυθικού πλάσματος με το γυναι­κείο πρόσωπο, το αινιγματικό χαμόγελο, το λιον­ταρίσιο φτερωτό σώμα και τα φτερά πουλιού, στέκόταν επάνω σ' έναν πανύψηλο ιωνικό κίονα που είχε στηθεί μπροστά από τον πολυγωνικό τοίχο του ιερού. Ο κίονας είναι το αρχαιότερο ιωνικό αρχιτεκτονικό στοιχείο στο ιερό των Δελ­φών. Το συνολικό ύψος του αναθήματος έφτανε τα 12,45 μέτρα.

Λαξευμένη σ' έναν τεράστιο όγκο ναξια­κού μαρμάρου, συνδυάζει τη στερεότητα της κατασκευής της με μια διακοσμητική διάθεση που εκφράζεται στην απόδοση των μαλλιών, του στήθους και των φτερών. Όπως πληροφο­ρούμαστε από την επιγραφή που χαράχθηκε στη βάση της τον 4ο αιώνα, οι ιερείς του Απόλ­λωνα τίμησαν τους πολίτες της Νάξου για την προσφορά τους με το προνόμιο της προμαντείας, δηλαδή της προτεραιότητας στη σειρά των πιστών που ζητούσαν χρησμό.