Ομηρικοί Ύμνοι - Εις Απόλλωνα Πύθιον

ὦ ἄνα, καὶ Λυκίην καὶ Μῃονίην ἐρατεινὴν

καὶ Μίλητον* ἔχεις, ἔναλον* πόλιν ἱμερόεσσαν,       

αὐτὸς δ' αὖ Δήλοιο περικλύστοιο μέγ' ἀνάσσεις.

εἶσι+ δὲ φορμίζων Λητοῦς ἐρικυδέος υἱὸς

φόρμιγγι γλαφυρῇ πρὸς+ Πυθὼ πετρήεσσαν,

ἄμβροτα εἵματ' ἔχων τεθυωμένα*: τοῖο δὲ φόρμιγξ

χρυσέου ὑπὸ πλήκτρου καναχὴν ἔχει* ἱμερόεσσαν.       

ἔνθεν δὲ πρὸς Ὄλυμπον+ ἀπὸ χθονός, ὥστε+ νόημα+,

εἶσι Διὸς πρὸς δῶμα θεῶν μεθ' ὁμήγυριν ἄλλων.

αὐτίκα δ' ἀθανάτοισι μέλει κίθαρις καὶ ἀοιδή:

Μοῦσαι μέν θ' ἅμα* πᾶσαι ἀμειβόμεναι ὀπὶ καλῇ

ὑμνεῦσίν ῥα θεῶν δῶρ' ἄμβροτα ἠδ' ἀνθρώπων       

τλημοσύνας, ὅσ' ἔχοντες ὑπ' ἀθανάτοισι θεοῖσι

ζώουσ' ἀφραδέες* καὶ ἀμήχανοι, οὐδὲ δύνανται

εὑρέμεναι θανάτοιό τ' ἄκος καὶ γήραος ἄλκαρ:

αὐτὰρ ἐυπλόκαμοι Χάριτες καὶ ἐύφρονες Ὧραι

Ἁρμονίη θ' Ἥβη τε Διὸς θυγάτηρ τ' Ἀφροδίτη       

ὀρχεῦντ' ἀλλήλων ἐπὶ καρπῷ χεῖρας ἔχουσαι:

τῇσι μὲν οὔτ' αἰσχρὴ μεταμέλπεται* οὔτ' ἐλάχεια,

ἀλλὰ μάλα μεγάλη τε ἰδεῖν καὶ εἶδος ἀγητή,

Ἄρτεμις ἰοχέαιρα ὁμότροφος Ἀπόλλωνι.

ἐν δ' αὖ τῇσιν Ἄρης καὶ ἐύσκοπος Ἀργειφόντης       

παίζουσ': αὐτὰρ ὁ Φοῖβος Α'πόλλων ἐγκιθαρίζει

καλὰ καὶ ὕψι βιβάς*: αἴγλη δέ μιν ἀμφιφαείνει

μαρμαρυγαί* τε ποδῶν καὶ ἐυκλώστοιο χιτῶνος.

οἳ δ' ἐπιτέρπονται θυμὸν μέγαν* εἰσορόωντες*

Λητώ τε χρυσοπλόκαμος καὶ μητίετα Ζεὺς       

υἷα φίλον παίζοντα μετ' ἀθανάτοισι θεοῖσι.

πῶς τ' ἄρ σ' ὑμνήσω πάντως εὔυμνον ἐόντα;

ἠέ σ' ἐνὶ μνηστῆρσιν ἀείδω καὶ φιλότητι*,

ὅππως μνωόμενος* ἔκιες Ἀζαντίδα* κούρην

Ἴσχυ' ἅμ' ἀντιθέῳ Ἐλατιονίδη εὐίππῳ;       

ἢ ἅμα Θόρβαντι Τριοπέῳ* γένος, ἢ ἅμ' Ἐρευθεῖ*;

ἢ ἅμα Λευκίππῳ καὶ Λευκίπποιο δάμαρτι

... πεζός, ὃ δ' ἵπποισιν: οὐ μὴν Τρίοπός γ' ἐνέλειπεν.

ἢ ὡς τὸ πρῶτον χρηστήριον ἀνθρώποισι

ζητεύων κατὰ γαῖαν ἔβης, ἑκατηβόλ' Ἄπολλον;       

Πιερίην μὲν πρῶτον ἀπ' Οὐλύμποιο κατῆλθες:

Λέκτον* τ' ἠμαθοέντα παρέστιχες ἠδ' Ἐνιῆνας

καὶ διὰ Πεῤῥαιβούς: τάχα δ' εἰς Ἰαωλκὸν ἵκανες,

Κηναίου τ' ἐπέβης ναυσικλειτῆς Εὐβοίης.

στῆς δ' ἐπὶ Ληλάντῳ πεδίῳ: τό τοι οὐχ ἅδε θυμῷ       

τεύξασθαι νηόν τε καὶ ἄλσεα δενδρήεντα.

ἔνθεν δ' Εὔριπον διαβάς, ἑκατηβόλ' Ἄπολλον,

βῆς ἄν' ὄρος ζάθεον, χλωρόν: τάχα δ' ἷξες ἀπ' αὐτοῦ

ἐς Μυκαλησσὸν ἰὼν καὶ Τευμησσὸν λεχεποίην.

Θήβης δ' εἰσαφίκανες ἕδος καταειμένον ὕλη*:       

οὐ γάρ πώ τις ἔναιε βροτῶν ἱερῇ ἐνὶ Θήβῃ,

οὐδ' ἄρα πω τότε γ' ἦσαν ἀταρπιτοὶ οὐδὲ κέλευθοι

Θήβης ἂμ πεδίον πυρηφόρον, ἀλλ' ἔχεν ὕλη.

ἔνθεν δὲ προτέρω ἔκιες, ἑκατηβόλ' Ἄπολλον,

Ὀγχηστὸν δ' ἷξες, Ποσιδήιον ἀγλαὸν ἄλσος:       

ἔνθα νεοδμὴς πῶλος ἀναπνέει ἀχθόμενός περ

ἕλκων ἅρματα καλά: χαμαὶ δ' ἐλατὴρ ἀγαθός περ

ἐκ δίφροιο θορὼν ὁδὸν ἔρχεται*: οἳ δὲ τέως μὲν

κείν'* ὄχεα* κροτέουσι ἀνακτορίην ἀφιέντες.

εἰ δέ κεν ἅρματ' ἀγῇσιν ἐν ἄλσεϊ δενδρήεντι,       

ἵππους μὲν κομέουσι*, τὰ δὲ κλίναντες* ἐῶσιν:

ὣς γὰρ τὰ πρώτισθ' ὁσίη γένεθ': οἳ δὲ ἄνακτι

εὔχονται*, δίφρον δὲ θεοῦ τότε μοῖρα φυλάσσει.

ἔνθεν δὲ προτέρω ἔκιες, ἑκατηβόλ' Ἄπολλον:

Κηφισσὸν δ' ἄρ' ἔπειτα κιχήσαο καλλιρέεθρον,       

ὅς τε Λιλαίηθεν προχέει καλλίῤῥοον ὕδωρ.

τὸν διαβάς, Ἑκάεργε, καὶ Ὠκαλέην πολύπυργον

ἔνθεν ἄρ' εἰς Ἁλίαρτον ἀφίκεο ποιήεντα.

βῆς δ' ἐπὶ Τελφούσης*: τόθι τοι ἅδε χῶρος ἀπήμων

τεύξασθαι νηόν τε καὶ ἄλσεα δενδρήεντα:       

στῆς δὲ μάλ' ἄγχ' αὐτῆς καὶ μιν πρὸς μῦθον ἔειπες:

Τελφοῦσ', ἐνθάδε δὴ φρονέω περικαλλέα νηὸν

ἀνθρώπων τεῦξαι χρηστήριον, οἵτε μοι αἰεὶ

ἐνθάδ' ἀγινήσουσι τεληέσσας ἑκατόμβας,

ἠμὲν ὅσοι Πελοπόννησον πίειραν ἔχουσιν       

ἠδ' ὅσοι Εὐρώπην τε καὶ ἀμφιρύτας κατὰ νήσους,

χρησόμενοι: τοῖσιν δέ κ' ἐγὼ νημερτέα βουλὴν

πᾶσι θεμιστεύοιμι* χρέων ἐνὶ πίονι νηῷ.

ὣς εἰπὼν διέθηκε* θεμείλια Φοῖβος Ἀπόλλων

εὐρέα καὶ μάλα μακρὰ διηνεκές: ἣ δὲ ἰδοῦσα       

Τελφοῦσα κραδίην ἐχολώσατο εἶπέ τε μῦθον:

φοῖβε ἄναξ ἑκάεργε, ἔπος τί τοι ἐν φρεσὶ θήσω.

ἐνθάδ' ἐπεὶ φρονέεις τεῦξαι περικαλλέα νηὸν

ἔμμεναι ἀνθρώποις χρηστήριον, οἵτε τοι αἰεὶ

ἐνθάδ' ἀγινήσουσι τεληέσσας ἑκατόμβας:       

ἀλλ' ἔκ τοι ἐρέω, σὺ δ' ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσι,

πημανέει σ' αἰεὶ κτύπος ἵππων ὠκειάων

ἀρδόμενοί τ' οὐρῆες ἐμῶν ἱερῶν ἀπὸ πηγέων:

ἔνθα τις ἀνθρώπων βουλήσεται εἰσοράασθαι

ἅρματά τ' εὐποίητα καὶ ὠκυπόδων κτύπον* ἵππων       

ἢ νηόν τε μέγαν καὶ κτήματα πόλλ' ἐνεόντα.

ἀλλ' εἰ δή τι πίθοιο, σὺ δὲ κρείσσων καὶ ἀρείων

ἐσσί, ἄναξ, ἐμέθεν, σεῦ δὲ σθένος ἐστὶ μέγιστον,

ἐν Κρίσῃ ποίησαι ὑπὸ πτυχὶ Παρνησοῖο.

ἔνθ' οὔθ' ἅρματα καλὰ δονήσεται οὔτε τοι ἵππων       

ὠκυπόδων κτύπος ἔσται ἐύδμητον περὶ βωμόν,

ἀλλά τοι* ὣς προσάγοιεν Ἰηπαιήονι δῶρα

ἀνθρώπων κλυτὰ φῦλα: σὺ δὲ φρένας+ ἀμφιγεγηθὼς

δέξαι' ἱερὰ καλὰ περικτιόνων ἀνθρώπων.

ὣς εἰποῦσ' Ἑκάτου πέπιθε φρένας, ὄφρα οἱ αὐτῇ       

Τελφούσῃ κλέος εἴη ἐπὶ χθονί, μηδ' Ἑκάτοιο.

ἔνθεν δὲ προτέρω ἔκιες, ἑκατηβόλ' Ἄπολλον:

ἷξες δ' ἐς Φλεγύων* ἀνδρῶν πόλιν ὑβριστάων,

οἳ Διὸς οὐκ ἀλέγοντες ἐπὶ χθονὶ ναιετάασκον

ἐν καλῇ βήσσῃ Κηφισίδος* ἐγγύθι λίμνης.       

ἔνθεν καρπαλίμως προσέβης πρὸς δειράδα θύων*

ἵκεο δ' ἐς Κρίσην ὑπὸ Παρνησὸν νιφόεντα,

κνημὸν πρὸς Ζέφυρον τετραμμένον, αὐτὰρ ὕπερθεν+

πέτρη+ ἐπικρέμαται+, κοίλη δ' ὑποδέδρομε βῆσσα,

τρηχεῖ': ἔνθα ἄναξ τεκμήρατο Φοῖβος Ἀπόλλων       

νηὸν ποιήσασθαι ἐπήρατον εἶπέ τε μῦθον:

ἐνθάδε δὴ φρονέω τεῦξαι περικαλλέα νηὸν

ἔμμεναι ἀνθρώποις χρηστήριον, οἵτε μοι αἰεὶ

ἐνθάδ' ἀγινήσουσι τεληέσσας ἑκατόμβας,

ἠμὲν ὅσοι Πελοπόννησον πίειραν ἔχουσιν,       

ἠδ' ὅσοι Εὐρώπην τε καὶ ἀμφιρύτας κατὰ νήσους,

χρησόμενοι: τοῖσιν δ' ἄρ' ἐγὼ νημερτέα βουλὴν

πᾶσι θεμιστεύοιμι χρέων ἐνὶ πίονι νηῷ.

ὣς εἰπὼν διέθηκε θεμείλια Φοῖβος Ἀπόλλων

εὐρέα καὶ μάλα μακρὰ διηνεκές: αὐτὰρ ἐπ' αὐτοῖς       

λάινον οὐδὸν ἔθηκε Τροφώνιος ἠδ' Ἀγαμήδης,

υἱέες Ἐργίνου*, φίλοι ἀθανάτοισι θεοῖσιν*:

ἀμφὶ δὲ νηὸν ἔνασσαν* ἀθέσφατα φῦλ' ἀνθρώπων

ξεστοῖσιν λάεσσιν, ἀοίδιμον ἔμμεναι αἰεί*.

ἀγχοῦ δὲ κρήνη καλλίῤῥοος, ἔνθα δράκαιναν*       

κτεῖνεν ἄναξ, Διὸς υἱός, ἀπὸ κρατεροῖο βιοῖο,

ζατρεφέα, μεγάλην, τέρας ἄγριον, ἣ κακὰ πολλὰ

ἀνθρώπους ἔρδεσκεν ἐπὶ χθονί, πολλὰ μὲν αὐτούς,

πολλὰ δὲ μῆλα ταναύποδ', ἐπεὶ πέλε πῆμα δαφοινόν.

καὶ ποτε δεξαμένη χρυσοθρόνου ἔτρεφεν Ἥρης       

δεινόν τ' ἀργαλέον τε Τυφάονα*, πῆμα βροτοῖσιν:

ὅν ποτ' ἄρ' Ἥρη ἔτικτε χολωσαμένη Διὶ πατρί,

ἡνίκ' ἄρα Κρονίδης ἐρικυδέα γείνατ' Ἀθήνην

ἐν κορυφῇ: ἣ δ' αἶψα χολώσατο πότνια Ἥρη

ἠδὲ καὶ ἀγρομένοισι μετ' ἀθανάτοισιν ἔειπε: 

κέκλυτέ μευ, πάντες τε θεοὶ πᾶσαί τε θέαιναι,

ὡς ἔμ' ἀτιμάζειν ἄρχει νεφεληγερέτα Ζεὺς

πρῶτος, ἐπεί μ' ἄλοχον ποιήσατο κέδν' εἰδυῖαν:

καὶ νῦν νόσφιν ἐμεῖο τέκε γλαυκῶπιν Ἀθήνην,

ἣ πᾶσιν μακάρεσσι μεταπρέπει ἀθανάτοισιν:       

αὐτὰρ ὅ γ' ἠπεδανὸς γέγονεν μετὰ πᾶσι θεοῖσι

παῖς ἐμὸς Ἥφαιστος, ῥικνὸς πόδας, ὃν τέκον* αὐτή:

[αἶσχος ἐμοὶ καὶ ὄνειδος ἐν οὐρανῷ ὅντε καὶ αὐτή]       

ῥῖψ' ἀνὰ χερσὶν ἑλοῦσα καὶ ἔμβαλον εὐρέι πόντῳ:

ἀλλά ἑ Νηρῆος θυγάτηρ* Θέτις ἀργυρόπεζα

δέξατο καὶ μετὰ ᾗσι κασιγνήτῃσι κόμισσεν.       

ὡς ὄφελ' ἄλλο θεοῖσι χαρίζεσθαι μακάρεσσι.

σχέτλιε, ποικιλομῆτα, τί νῦν μητίσεαι ἄλλο;

πῶς ἔτλης οἶος τεκέειν γλαυκῶπιν Ἀθήνην;

οὐκ ἂν ἐγὼ τεκόμην; καὶ σὴ κεκλημένη ἔμπης

ἦα ῥ' ἐν ἀθανάτοισιν, οἳ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσι.       

φράζεο νῦν μή τοί τι κακὸν μητίσομ' ὀπίσσω.       

καὶ νῦν μέντοι ἐγὼ τεχνήσομαι, ὥς κε γένηται

παῖς ἐμός, ὅς κε θεοῖσι μεταπρέποι ἀθανάτοισιν,

οὔτε σὸν αἰσχύνασ' ἱερὸν λέχος οὔτ' ἐμὸν αὐτῆς.

οὐδέ τοι εἰς εὐνὴν πωλήσομαι, ἀλλ' ἀπὸ σεῖο

τηλόθ' ἐοῦσα θεοῖσι μετέσσομαι ἀθανάτοισιν.

      

ὣς εἰποῦσ' ἀπὸ νόσφι θεῶν κίε χωομένη κῆρ.

αὐτίκ' ἔπειτ' ἠρᾶτο βοῶπις πότνια Ἥρη,

χειρὶ* καταπρηνεῖ δ' ἔλασε χθόνα* καὶ φάτο μῦθον:

κέκλυτε νῦν μευ, Γαῖα καὶ Οὐρανὸς εὐρὺς ὕπερθεν       

Τιτῆνές τε θεοί*, τοὶ ὑπὸ χθονὶ ναιετάοντες

Τάρταρον ἀμφὶ μέγαν, τῶν ἒξ ἄνδρες τε θεοί τε*:

αὐτοὶ νῦν μευ πάντες ἀκούσατε καὶ δότε παῖδα

νόσφι Διός, μηδέν τι βίην ἐπιδευέα κείνου:

ἀλλ' ὅ γε φέρτερος ἔστω*, ὅσον Κρόνου εὐρύοπα Ζεύς.

ὣς ἄρα φωνήσασ' ἵμασε* χθόνα χειρὶ παχείῃ:       

κινήθη δ' ἄρα Γαῖα φερέσβιος*: ἣ δὲ ἰδοῦσα*

τέρπετο* ὃν κατὰ θυμόν: ὀίετο γὰρ τελέεσθαι.

ἐκ τούτου δὴ ἔπειτα τελεσφόρον* εἰς ἐνιαυτὸν

οὔτε πότ' εἰς εὐνὴν Διὸς ἤλυθε μητιόεντος,

οὔτε πότ' ἐς θῶκον πολυδαίδαλον, ὡς τὸ πάρος περ       

αὐτῷ ἐφεζομένη πυκινὰς φραζέσκετο βουλάς:

ἀλλ' ἥ γ' ἐν νηοῖσι πολυλλίστοισι μένουσα

τέρπετο οἷς ἱεροῖσι βοῶπις πότνια Ἥρη.

ἀλλ' ὅτε δὴ μῆνές τε καὶ ἡμέραι ἐξετελεῦντο

ἂψ περιτελλομένου ἔτεος καὶ ἐπήλυθον ὧραι,       

ἣ δ' ἔτεκ' οὔτε θεοῖς ἐναλίγκιον οὔτε βροτοῖσι,

δεινόν τ' ἀργαλέον τε Τυφάονα, πῆμα βροτοῖσιν.

αὐτίκα τόνδε λαβοῦσα βοῶπις πότνια Ἥρη

δῶκεν ἔπειτα φέρουσα κακῷ* κακόν: ἣ δ' ὑπέδεκτο.

ὃς κακὰ πόλλ' ἔρδεσκεν ἀγακλυτὰ φῦλ' ἀνθρώπων:       

ὃς τῇ γ' ἀντιάσειε+, φέρεσκέ+ μιν* αἴσιμον+ ἦμαρ+,

πρίν+ γέ οἱ ἰὸν+ ἐφῆκε ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων+

καρτερόν: ἣ δ' ὀδύνῃσιν ἐρεχθομένη χαλεπῇσι

κεῖτο μέγ' ἀσθμαίνουσα κυλινδομένη κατὰ χῶρον.

θεσπεσίη δ' ἐνοπὴ γένετ' ἄσπετος: ἣ δὲ καθ' ὕλην        

πυκνὰ μάλ' ἔνθα καὶ ἔνθα ἑλίσσετο, λεῖπε* δὲ θυμὸν

φοινὸν ἀποπνείουσ': ὃ δ' ἐπηύξατο Φοῖβος Ἀπόλλων:

ἐνταυθοῖ νῦν πύθευ ἐπὶ χθονὶ βωτιανείρῃ:

οὐδὲ σύ γε ζώουσα κακὸν δήλημα βροτοῖσιν

ἔσσεαι, οἳ γαίης πολυφόρβου καρπὸν ἔδοντες       

ἐνθάδ' ἀγινήσουσι τεληέσσας ἑκατόμβας:

οὐδέ τί τοι θάνατόν γε δυσηλεγέ' οὔτε Τυφωεὺς

ἀρκέσει οὔτε Χίμαιρα* δυσώνυμος, ἀλλά σέ γ' αὐτοῦ

πύσει Γαῖα μέλαινα καὶ ἠλέκτωρ Ὑπερίων*.

ὣς φάτ' ἐπευχόμενος: τὴν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.       

τὴν δ' αὐτοῦ κατέπυσ' ἱερὸν μένος* Ἠελίοιο,

ἐξ οὗ νῦν Πυθὼ κικλήσκεται: οἳ δὲ ἄνακτα

Πύθιον* ἀγκαλέουσιν ἐπώνυμον, οὕνεκα κεῖθι

αὐτοῦ* πῦσε πέλωρ μένος ὀξέος Ἠελίοιο.

καὶ τότ' ἄρ' ἔγνω ᾗσιν ἐνὶ φρεσὶ Φοῖβος Ἀπόλλων,       

οὕνεκά μιν κρήνη καλλίῤῥοος ἐξαπάφησε:

βῆ δ' ἐπὶ Τελφούσῃ κεχολωμένος, αἶψα δ' ἵκανε:

στῆ δὲ μάλ' ἄγχ' αὐτῆς καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπε:

Τελφοῦσ', οὐκ ἄρ' ἔμελλες ἐμὸν νόον ἐξαπαφοῦσα

χῶρον ἔχουσ' ἐρατὸν προρέειν καλλίῤῥοον ὕδωρ+.       

ἐνθάδε δὴ καὶ ἐμὸν κλέος ἔσσεται, οὐδὲ σὸν οἴης.

ἦ καὶ ἐπὶ ῥίον ὦσε ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων

πετραίῃς προχυτῇσιν, ἀπέκρυψεν δὲ ῥέεθρα*

καὶ βωμὸν ποιήσατ' ἐν ἄλσεϊ δενδρήεντι,

ἄγχι μάλα κρήνης καλλιῤῥόου: ἔνθαδ' ἄνακτι       

πάντες ἐπίκλησιν Τελφουσίῳ εὐχετόωνται,

οὕνεκα Τελφούσης ἱερῆς ᾔσχυνε ῥέεθρα.

καὶ τότε δὴ κατὰ θυμὸν ἐφράζετο* Φοῖβος Απόλλων,

οὕστινας ἀνθρώπους ὀργείονας εἰσαγάγοιτο,

οἳ θεραπεύσονται Πυθοῖ ἔνι πετρηέσσῃ:       

ταῦτ' ἄρα ὁρμαίνων* ἐνόησ' ἐπὶ οἴνοπι πόντῳ

νῆα θοήν: ἐν δ' ἄνδρες ἔσαν πολέες τε καὶ ἐσθλοί,

Κρῆτες ἀπὸ Κνωσοῦ* Μινωίου, οἵ ῥα ἄνακτι

ἱερά τε ῥέζουσι καὶ ἀγγέλλουσι θέμιστας

φοίβου Ἀπόλλωνος* χρυσαόρου*, ὅττι κεν εἴπῃ       

χρείων ἐκ δάφνης γυάλων ὕπο* Παρνησοῖο.

οἳ μὲν ἐπὶ πρῆξιν καὶ χρήματα νηὶ μελαίνῃ

ἐς Πύλον* ἠμαθόεντα Πυλοιγενέας* τ' ἀνθρώπους

ἔπλεον*: αὐτὰρ ὃ τοῖσι συνήντετο Φοῖβος Ἀπόλλων:

ἐν πόντῳ δ' ἐπόρουσε δέμας δελφῖνι* ἐοικὼς       

νηὶ θοῇ καὶ κεῖτο πέλωρ μέγα τε δεινόν τε:

τῶν δ' οὔτις κατὰ θυμὸν ἐπεφράσαθ' ὥστε νοῆσαι

[ἐκβάλλειν δ' ἔθελον δελφῖν': ὁ δὲ νῆα μέλαιναν]       

πάντοσ' ἀνασσείσασκε, τίνασσε δὲ νήια δοῦρα.

οἳ δ' ἀκέων ἐνὶ νηὶ καθήατο δειμαίνοντες:

οὐδ' οἵ γ' ὅπλ' ἔλυον κοίλην ἀνὰ νῆα μέλαιναν,       

οὐδ' ἔλυον λαῖφος* νηὸς κυανοπρώροιο,

ἀλλ' ὡς τὰ πρώτιστα κατεστήσαντο βοεῦσιν,

ὣς ἔπλεον: κραιπνὸς δὲ Νότος κατόπισθεν ἔπειγε*

νῆα θοήν: πρῶτον δὲ παρημείβοντο Μάλειαν,

πὰρ δὲ Λακωνίδα γαῖαν ἁλιστέφανον πτολίεθρον       

ἷξον καὶ χῶρον τερψιμβρότου Ἠελίοιο*,

Ταίναρον, ἔνθα τε μῆλα βαθύτριχα βόσκεται αἰεὶ

Ἠελίοιο ἄνακτος, ἔχει δ' ἐπιτερπέα χῶρον.

οἳ μὲν ἄρ' ἔνθ' ἔθελον νῆα σχεῖν ἠδ' ἀποβάντες

φράσσασθαι μέγα θαῦμα καὶ ὀφθαλμοῖσιν ἰδέσθαι,       

εἰ μενέει νηὸς γλαφυρῆς δαπέδοισι* πέλωρον

ἢ εἰς οἶδμ' ἅλιον πολυί̈χθυον αὖτις ὀρούσει.

ἀλλ' οὐ πηδαλίοισιν ἐπείθετο νηῦς εὐεργής,

ἀλλὰ παρὲκ Πελοπόννησον πίειραν ἔχουσα*

ἤι' ὁδόν*: πνοιῇ δὲ ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων       

ῥηιδίως ἴθυν': ἣ δὲ πρήσσουσα κέλευθον

Ἀρήνην ἵκανε καὶ Ἀργυφέην ἐρατεινὴν

καὶ Θρύον, Ἀλφειοῖο πόρον, καὶ ἐύκτιτον Αἶπυ

καὶ Πύλον ἠμαθόεντα Πυλοιγενέας τ' ἀνθρώπους.

βῆ δὲ παρὰ Κπουνοὺς καὶ Χαλκίδα καὶ παρὰ Δύμην       

ἠδὲ παρ' Ἤλιδα δῖαν, ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοί*.

εὖτε* Φερὰς ἐπέβαλλεν, ἀγαλλομένη Διὸς οὔρῳ,

καί* σφιν ὑπὲκ νεφέων Ἰθάκης τ' ὄρος αἰπὺ πέφαντο

Δουλίχιόν τε Σάμη τε καὶ ὑλήεσσα Ζάκυνθος.

ἀλλ' ὅτε δὴ Πελοπόννησον παρενίσατο πᾶσαν       

καὶ δὴ ἐπὶ Κρίσης* κατεφαίνετο κόλπος ἀπείρων,

ὅστε διὲκ Πελοπόννησον πίειραν ἐέργει:

ἦλθ' ἄνεμος Ζέφυρος μέγας, αἴθριος, ἐκ Διὸς αἴσης,

λάβρος ἐπαιγίζων ἐξ αἰθέρος, ὄφρα τάχιστα

νηῦς ἀνύσειε θέουσα θαλάσσης ἁλμυρὸν ὕδωρ.       

ἄψοῤῥοι δὴ ἔπειτα πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε

ἔπλεον: ἡγεμόνευε δ' ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων:

ἷξον δ' ἐς Κρίσην εὐδείελον, ἀμπελόεσσαν,

ἐς λιμέν': ἣ δ' ἀμάθοισιν ἐχρίμψατο* ποντοπόρος νηῦς.

ἔνθ' ἐκ νηὸς ὄρουσε ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων,       

ἀστέρι εἰδόμενος μέσῳ ἤματι: τοῦ δ' ἀπὸ πολλαὶ

σπινθαρίδες πωτῶντο, σέλας δ' εἰς οὐρανὸν ἷκεν:

ἐς δ' ἄδυτον κατέδυσε διὰ τριπόδων ἐριτίμων*.

ἔνθ' ἄρ' ὅ γε φλόγα δαῖε πιφαυσκόμενος τὰ ἃ κῆλα:

πᾶσαν δὲ Κρίσην κάτεχεν σέλας: αἳ δ' ὀλόλυξαν       

Κρισαίων ἄλοχοι καλλίζωνοί τε θύγατρες

Φοίβου ὑπὸ ῥιπῆς: μέγα* γὰρ δέος* ἔμβαλ'* ἑκάστῳ*.

ἔνθεν δ' αὖτ' ἐπὶ νῆα νόημ' ὣς ἆλτο* πέτεσθαι+,

ἀνέρι εἰδόμενος αἰζηῷ τε κρατερῷ τε,

πρωθήβῃ, χαίτῃς εἰλυμένος εὐρέας ὤμους:       

καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα:

ὦ ξεῖνοι, τίνες ἐστέ; πόθεν πλεῖθ' ὑγρὰ κέλευθα;

ἤ τι κατὰ* πρῆξιν ἢ μαψιδίως ἀλάλησθε*

οἷά τε ληιστῆρες ὑπεὶρ ἅλα, τοί τ' ἀλόωνται

ψυχὰς παρθέμενοι, κακὸν ἀλλοδαποῖσι φέροντες;       

τίφθ' οὕτως ἧσθον τετιηότες*, οὐδ' ἐπὶ γαῖαν

ἐκβῆτ', οὐδὲ καθ' ὅπλα μελαίνης νηὸς ἔθεσθε;

αὕτη μέν γε δίκη πέλει ἀνδρῶν ἀλφηστάων,

ὁππότ' ἂν ἐκ πόντοιο ποτὶ χθονὶ νηὶ μελαίνῃ

ἔλθωσιν καμάτῳ ἀδηκότες, αὐτίκα δέ σφεας       

σίτοιο γλυκεροῖο περὶ φρένας ἵμερος αἱρεῖ.

ὣς φάτο καί σφιν θάρσος ἐνὶ στήθεσσιν ἔθηκε.

τὸν καὶ ἀμειβόμενος Κρητῶν* ἀγὸς ἀντίον ηὔδα:

ξεῖν', ἐπεὶ οὐ μὲν γάρ τι καταθνητοῖσι ἔοικας,

οὐ δέμας οὐδὲ φυήν, ἀλλ' ἀθανάτοισι θεοῖσιν,       

οὖλέ τε καὶ μέγα χαῖρε, θεοὶ δέ τοι ὄλβια δοῖεν.

καί μοι τοῦτ' ἀγόρευσον ἐτήτυμον, ὄφρ' εὖ εἰδῶ:

τίς δῆμος; τίς γαῖα; τίνες βροτοὶ ἐγγεγάασιν;

ἄλλῃ γὰρ φρονέοντες ἐπεπλέομεν μέγα λαῖτμα

ἐς Πύλον ἐκ Κρήτης, ἔνθεν γένος εὐχόμεθ' εἶναι:       

νῦν δ' ὧδε ξὺν νηὶ κατήλθομεν οὔ τι ἑκόντες,

νόστου ἱέμενοι, ἄλλην ὁδόν, ἄλλα κέλευθα:

ἀλλά τις ἀθανάτων δεῦρ' ἤγαγεν οὐκ ἐθέλοντας.

τοὺς δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη ἑκάεργος Ἀπόλλων:

ξεῖνοι, τοὶ Κνωσὸν πολυδένδρεον ἀμφενεμεσθε       

τὸ πρίν, ἀτὰρ νῦν οὐκ ἔθ' ὑπότροποι αὖτις ἔσεσθε

ἔς τε πόλιν ἐρατὴν καὶ δώματα καλὰ ἕκαστος

ἔς τε φίλας ἀλόχους: ἀλλ' ἐνθάδε πίονα νηὸν

ἕξετ' ἐμὸν πολλοῖσι τετιμένον* ἀνθρώποισιν.

εἰμὶ δ' ἐγὼ Διὸς υἱός, Ἀπόλλων δ' εὔχομαι εἶναι:       

ὑμέας δ' ἤγαγον ἐνθάδ' ὑπὲρ μέγα λαῖμα θαλάσσης,

οὔ τι κακὰ φρονέων, ἀλλ' ἐνθάδε πίονα νηὸν

ἕξετ' ἐμὸν πᾶσιν μάλα τίμιον ἀνθρώποισι,

βουλάς τ' ἀθανάτων εἰδήσετε, τῶν ἰότητι

αἰεὶ τιμήσεσθε διαμπερὲς ἤματα πάντα.       

ἀλλ' ἄγεθ', ὡς ἂν ἐγὼ εἴπω, πείθεσθε τάχιστα:

ἱστία+ μὲν πρῶτον+ κάθετον+ λύσαντε+ βοείας+,

νῆα δ' ἔπειτα θοὴν μὲν ἐπ' ἠπείρου ἐρύσασθε,

ἐκ δὲ κτήμαθ' ἕλεσθε καὶ ἔντεα* νηὸς ἐίσης

καὶ βωμὸν ποιήσατ' ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης:       

πῦρ δ' ἐπικαίοντες ἐπί τ' ἄλφιτα λευκὰ θύοντες

εὔχεσθαι δὴ ἔπειτα παριστάμενοι περὶ βωμόν.

ὡς μὲν ἐγὼ τὸ πρῶτον ἐν ἠεροειδέι πόντῳ

εἰδόμενος δελφῖνι θοῆς ἐπὶ νηὸς ὄρουσα,

ὣς ἐμοὶ εὔχεσθαι Δελφινίῳ*: αὐτὰρ ὁ βωμὸς       

αὐτὸς Δελφίνιος* καὶ ἐπόψιος ἔσσεται αἰεί.

δειπνῆσαί τ' ἄρ' ἔπειτα θοῇ παρὰ νηὶ μελαίνῃ

καὶ σπεῖσαι μακάρεσσι θεοῖς, οἳ Ὄλυμπον ἔχουσιν.

αὐτὰρ ἐπὴν σίτοιο μελίφρονος ἐξ ἔρον ἧσθε,

ἔρχεσθαί θ' ἅμ' ἐμοὶ καὶ ἰηπαιήον' ἀείδειν,       

εἰς ὅ κε χῶρον ἵκησθον, ἵν' ἕξετε πίονα νηόν.

ὣς ἔφαθ': οἳ δ' ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδ' ἐπίθοντο.

ἱστία μὲν πρῶτον κάθεσαν, λῦσαν δὲ βοείας,

ἱστὸν δ' ἱστοδόκῃ πέλασαν προτόνοισιν ὑφέντες:

ἐκ δὲ καὶ αὐτοὶ βαῖνον ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης.       

ἐκ δ' ἁλὸς ἤπειρόνδε θοὴν ἀνὰ νῆ' ἐρύσαντο

ὑψοῦ ἐπὶ ψαμάθοις, ὑπὸ δ' ἕρματα* μακρὰ τάνυσσαν:

καὶ βωμὸν ποίησαν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης:

πῦρ δ' ἐπικαίοντες ἐπί τ' ἄλφιτα λευκὰ θύοντες

εὔχονθ', ὡς ἐκέλευε, παριστάμενοι περὶ βωμόν.       

δόρπον ἔπειθ' εἵλοντο θοῇ παρὰ νηὶ μελαίνῃ

καὶ σπεῖσαν μακάρεσσι θεοῖς, οἳ Ὄλυμπον ἔχουσιν.

αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,

βάν ῥ' ἴμεν: ἦρχε δ' ἄρα σφιν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων,

φόρμιγγ' ἐν χείρεσσιν ἔχων, ἐρατὸν κιθαρίζων,       

καλὰ καὶ ὕψι βιβάς*: οἳ δὲ ῥήσσοντες ἕποντο

Κρῆτες πρὸς Πυθὼ καὶ ἰηπαιήον' ἄειδον,

οἷοί τε Κρητῶν* παιήονες, οἷσί τε Μοῦσα

ἐν στήθεσσιν ἔθηκε θεὰ μελίγηρυν ἀοιδήν.

ἄκμητοι* δὲ λόφον προσέβαν ποσίν, αἶψα δ' ἵκοντο        

Παρνησὸν καὶ χῶρον ἐπήρατον, ἔνθ' ἄρ' ἔμελλον

οἰκήσειν πολλοῖσι τετιμένοι ἀνθρώποισι:

δεῖξε δ' ἄγων ἄδυτον ζάθεον καὶ πίονα νηόν.

τῶν δ' ὠρίνετο* θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισι:

τὸν καὶ ἀνειρόμενος Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα:  

ὦ ἄνα, εἰ δὴ τῆλε φίλων καὶ πατρίδος αἴης

ἤγαγες: οὕτω που τῷ σῷ φίλον ἔπλετο θυμῷ:

πῶς καὶ νῦν βιόμεσθα*; τό σε φράζεσθαι ἄνωγμεν.

οὔτε τρυγηφόρος ἥδε γ' ἐπήρατος οὔτ' εὐλείμων,

ὥστ' ἀπό τ' εὖ ζώειν καὶ ἅμ' ἀνθρώποισιν ὀπάζειν.   

τοὺς δ' ἐπιμειδήσας προσέφη Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων:

νήπιοι ἄνθρωποι, δυστλήμονες, οἳ μελεδῶνας

βούλεσθ' ἀργαλέους τε πόνους καὶ στείνεα θυμῷ:

ῥηίδιον ἔπος+ ὔμμ' ἐρέω καὶ ἐπὶ φρεσὶ θήσω,

δεξιτερῇ μάλ' ἕκαστος ἔχων ἐν χειρὶ μάχαιραν,       

σφάζειν αἰεὶ μῆλα: τὰ δ' ἄφθονα πάντα παρέσται,

ὅσσα τ' ἐμοί κ' ἀγάγωσι περικλυτὰ φῦλ' ἀνθρώπων:

νηὸν δὲ προφύλαχθε, δέδεχθε δὲ φῦλ' ἀνθρώπων

ἐνθάδ' ἀγειρομένων καὶ ἐμὴν ἰθύν τε μάλιστα.

[δείκνυσθε θνητοῖσι: σὺ δὲ φρεσὶ δέξο θέμιστα.       

εἰ δέ τις ἀφραδίῃς οὐ πείσεται, ἀλλ' ἀλογήσει]       

ἠέ τι τηύσιον ἔπος ἔσσεται ἠέ τι ἔργον       

ὕβρις θ', ἣ θέμις ἐστὶ καταθνητῶν ἀνθρώπων,

ἄλλοι ἔπειθ' ὑμῖν σημάντορες ἄνδρες ἔσονται,

τῶν ὑπ' ἀναγκαίῃ δεδμήσεσθ' ἤματα πάντα.

εἴρηταί τοι πάντα: σὺ δὲ φρεσὶ σῇσι φύλαξαι.

καὶ σὺ μὲν οὕτω χαῖρε, Διὸς καὶ Λητοῦς υἱέ:       

αὐτὰρ ἐγὼ καὶ σεῖο καὶ ἄλλης μνήσομ' ἀοιδῆς.