Παρασκευή 18 Μαΐου 2012

Αρχαίο Θέατρο Χαιρώνειας του νομού Βοιωτίας


Το θέατρο ήταν σε χρήση τουλάχιστον από τα τέλη 5ο αι. π.κ.χ.  Τα εδώλια είχαν σκαλιστεί πάνω στον σκληρό, γκρίζο βράχο σε 8-10 ευθύγραμμες σειρές, μήκους 37 περίπου μ. και μπορούσαν να φιλοξενήσουν 500 περίπου θεατές.  Σε αυτήν την φάση  ο χώρος  ίσως χρησιμοποιήθηκε γενικά για συναθροίσεις πολιτών και όχι μόνο για θεατρικές παραστάσεις. Με την ίδια μορφή το  μνημείο  εξακολούθησε να λειτουργεί όλον  σχεδόν τον 4ο αι. π.κ.χ.

Στα τέλη του  4ου αι. π.κ.χ. ή  στις αρχές του επόμενου  το  κοίλον (το βαθμιδωτό τμήμα του θεάτρου όπου κάθονταν οι θεατές) παίρνει ημικυκλική μορφή με την λάξευση  των  εδωλίων πιο βαθιά στον φυσικό βράχο.  Το Μουσείο της Χαιρώνειας φιλοξενεί  επιγραφή (IG 3409), η οποία μας πληροφορεί ότι  ένα  ζεύγος ιδιωτών χρηματοδότησε την κατασκευή προσκηνίου (το ημιυπαίθριο τμήμα μπροστά στην σκηνή). Καθώς δεν έχουν βρεθεί έως σήμερα ίχνη οικοδομήματος που να ποδίδονται στην  σκηνή (το οίκημα  μπροστά από το οποία έμπαινε το  προσκήνιο) υποθέτουμε ότι και τα δυο ήταν κινητά, ίσως ξύλινα, και τοποθετούνταν κάθε φορά  σύμφωνα με τις ανάγκες των θεατρικών έργων.

Σήμερα αντικρίζουμε ότι απέμεινε από την τελευταία, ρωμαϊκή φάση του μνημείου (τέλη 1ου αι. π.κ.χ. – αρχές 1ου αι. μ.κ.χ.).  Πρόκειται για την εποχή που πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες εργασίες  τριπλασιάζοντας την  χωρητικότητα του 
θεάτρου και τροποποιώντας την κάτοψή του: η cavea (το ελληνικό κοίλον) πήρε την τελική ημικυκλική μορφή της,  με διάμετρο που έφτανε τα 63 σχεδόν μ., αφού επιχωματώθηκε και  στηρίχθηκε στα πλάγια με αναλημματικούς τοίχους από χυτή τοιχοποιϊα (opus caementicium). Η συγκεκριμένη διαμόρφωση επηρέασε ασφαλώς το σχήμα και την έκταση της  ορχήστρας (= ο υπαίθριος κυκλικός χώρος όπου αρχικά 
έπαιζαν οι ηθοποιοί), καθώς και των  παρόδων (πλευρικών διαδρόμων). Είναι επίσης πολύ πιθανόν ότι μόνο τότε κατασκευάστηκε μόνιμη σκηνή (scaena), κατά τα ρωμαϊκά πρότυπα.

Η cavea χωρίστηκε σε 3 ή 4 οριζόντιες ζώνες (προεδρία, ima, media και ίσως summa cavea). Το επίπεδο της προεδρίας (τα έδρανα των επισήμων) βρίσκεται 0,65 μ. ψηλότερα από το σημερινό φυσικό έδαφος. Ωστόσο δεν γνωρίζουμε το πραγματικό επίπεδο της ορχήστρας του θεάτρου εξαιτίας των σύγχρονων επεμβάσεων επιχωμάτωσης που  έλαβαν χώρα σε προηγούμενες δεκαετίες και κάλυψαν  τυχόν υπολείμματα της ορχήστρας και του σκηνικού οικοδομήματος. 

Η προεδρία σώζει 3 εδώλια, ενώ ακολουθεί διάδρομος, πλάτους 0,90 μ. που διαχωρίζει την  προεδρία από το κατώτερο τμήμα της cavea (ima cavea). Η άνοδος από το ένα επίπεδο στο επόμενο δεν γινόταν με την κανονική χρήση κλιμάκων που συνήθως χώριζαν τα αρχαία σε κερκίδες (σφηνοειδή τμήματα καθισμάτων ανάμεσα στις κλίμακες) αλλά  με  μια μόνο κλίμακα στο κέντρο περίπου της  προεδρίας.Η υψομετρική διαφορά των 1,72 μ. μεταξύ του κατώτερου (ima cavea) και του μεσαίου(media cavea)  επιπέδου γεφυρωνόταν με μια  δεύτερη  εγκάρσια  κλίμακα, ενώ δεν σώθηκαν ίχνη άλλων αναβαθμών. Το ανώτερο επίπεδο του θεάτρου (summa cavea)δεν ακολουθεί την καμπύλωση  της υπόλοιπης  cavea, ίσως για λόγους οικονομίας,αλλά περιορίζεται στην σχεδόν ευθύγραμμη χάραξη του αρχικού θεάτρου.
 




Blog Widget by LinkWithin

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου