Αισχίνης ο Αθηναίος (389

Αθηναίος ρήτορας και πολιτικός αντίπαλος του Δημοσθένη (389 - 314 π.κ.χ.).

Στην πραγματεία «Βίοι των δέκα ρητόρων» του ίδιου συμπεριλαμβάνει και την βιογραφία του. Επίσης στοιχεία για τη ζωή του δίνει ο Φιλόστρατος στο έργο του «Βίοι σοφιστών» καθώς και ο Πατριάρχης Φώτιος στο έργο του «Βιβλιοθήκη».

Σύμφωνα με τον ίδιο όπως γράφει στο έργο του «Κατά Τιμάρχου», ο πατέρας του παρευρισκόταν στην «Περί παραπρεσβείας» δίκη και ήταν περίπου 94 ετών. Ονομαζόταν Ατρόμητος και ήταν Κοθωκίδης. Η οικογένειά του δεν ήταν άσημη και συνδέεται με το γένος των Ετεοβουτάδων (ονομαστό γένος της Αθήνας, από όπου κατάγονταν οι ιερείς της Αθήνας).

Πριν την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου, ο Ατρόμητος ήταν αρκετά εύπορος και ασχολούνταν με τον αθλητισμό. Όταν όμως κατέλαβαν την εξουσία οι Τριάκοντα Τύραννοι, έφυγε με τη γυναίκα του και πήγαν στην Κόρινθο. Στην Αθήνα επέστρεψε ως μισθοφόρος για να πάρει μέρος στους πολέμους της Ασίας, όταν την εξουσία από τους τριάκοντα ην πήρε ο Θρασύβουλος. Η μητέρα του ήταν η Γλαυκοθέα που καταγόταν από το γένος των ελεύθερων πολιτών. Ο θείος του από την μητέρα του είχε διακριθεί στον Αθηναϊκό στόλο ως αρχηγός τμήματος. Ο Αισχίνης είχε και δυο αδέλφια, το Φιλοχάρη και τον Αφόβητο. Ο Φιλοχάρης ήταν αθλητής και τρεις φορές εκλεγμένος στρατηγός. Ο Αφόβητος συμμετείχε στην ομάδα που στάλθηκε από τους Αθηναίους στον βασιλιά των Περσών και είχε αναλάβει την εποπτεία των δημόσιων οικονομικών της Αθήνας.

Παντρεύτηκε την κόρη του Φιλόδημου και απέκτησε δυο γιούς και μια κόρη. Όλα αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνονται στον απολογητικό του λόγο «Περί παραπρεσβείας» . Σύμφωνα όμως με τα στοιχεία που μας δίνει ο αιώνιος αντίπαλός του Δημοσθένης, ο πατέρας του ήταν φτωχός και γραμματιστής στο επάγγελμα ενώ η μητέρα του ήταν τελέστρια ( αυτή που κάνει μυήσεις στα λαϊκά μυστήρια και στους καθαρμούς). Επίσης ο Δημοσθένης στο λόγο του «Περί στεφάνου» παραθέτει χειρότερα στοιχεία. Αναφέρει ότι ο πατέρας του Αισχίνη ονομαζόταν Τρόμης και ήταν δούλος. Είχε μάλιστα κοντά στο Θησείο γραμματοδιδασκαλείο. Συνεχίζει με το ότι ο Αισχίνης όταν μεγάλωσε ακολουθούσε τη μητέρα του στις τελετές και αργότερα έκανε το επάγγελμα του υπογραμματέα για να καταλήξει τελικά ηθοποιός.

Οι ερευνητές της βιογραφίας του Αισχίνη κατέληξαν σε μια συμβιβαστική λύση, σύμφωνα με την οποία ο πατέρας του Αισχίνη καταγόταν από αξιοπρεπή Αθηναϊκή γενιά, αλλά στο τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου κατέληξε να γίνει γραμματοδιδάσκαλος γιατί δεν μπορούσε να ζήσει διαφορετικά.

Ο Αισχίνης ήταν μαθητής του Ισοκράτη ή φοίτησε στην Ακαδημία του Πλάτωνα. Η ασχολία του με το επάγγελμα του ηθοποιού του έδωσε την ευκαιρία να μορφωθεί και να μελετήσει τους αρχαίους τραγωδούς. Ως γραμματέας απέκτησε γνώσεις σχετικές με τη νομοθεσία της πόλης. Φοίτησε επιπλέον στα γυμνάσια και ασχολήθηκε και με τον αθλητισμό.

Ο Αισχίνης πήρε μέρος σε τρεις εκστρατείες. Το 368 π.κ.χ. διακρίθηκε στη μάχη που έγινε στη Νεμεάδα χαράδρα. Το 362 π.κ.χ. πήρε μέρος στη μάχη της Μαντινείας και το 349 π.κ.χ. πήρε μέρος στη μάχη της Εύβοιας όπου και στεφανώθηκε για την ανδρεία που επέδειξε από τον στρατηγό Φωκίωνα.

Η σταδιοδρομία του στην πολιτική άρχισε το 348 π.κ.χ. μετά την άλωση της Ολύνθου από τον Φίλιππο του οποίου έγινε φανατικός εχθρός. Για την έχθρα του αυτή προς τον Φίλιππο οι Αθηναίοι τον επέλεξαν ως μέλος πρεσβείας που περιφέρετο στην Πελοπόννησο και ξεσήκωνε τις πόλεις κατά του Φιλίππου.

Το 346 π.κ.χ. Ο Αισχίνης αλλάξει πολιτικές θέσεις όταν γίνεται η Φιλοκράτειος ειρήνη των υπόλοιπων Ελλήνων με τον Φίλιππο. Στις διαπραγματεύσεις συμμετείχε και ο ίδιος και από τότε άρχισε να φέρεται φιλικά με τον Φίλιππο. Ο Δημοσθένης και ο Τίμαρχος τον κατάγγειλαν για αυτό και ότι με τη συμπεριφορά του ευνόησε τον Φίλιππο. Ο Αισχίνης με το λόγο του «Κατά Τιμάρχου» κατόρθωσε να αποφύγει προσωρινά την καταδίκη. Το 343 π.κ.χ. που έγινε η δίκη υπεράσπισε τον εαυτό του με το «Περί παραπρεσβείας» λόγο του και αθωώθηκε. Μετά από αυτό προσχώρησε στο φιλειρηνικό κόμμα που είχε αρχηγούς τον Εύβουλο και το Φωκίωνα που υποστήριζε ανοικτά πλέον τον Φίλιππο.

Τα κίνητρα για την πολιτική μεταστροφή του Αισχίνη δεν είναι διαπιστωμένα. Μια από τις εξηγήσεις που ίσως ευσταθεί είναι ότι αφενός δεν ήταν πολύ δεμένος με την πόλη του και από την άλλη είχε μεγάλη διαμάχη και έχθρα με το Δημοσθένη.

Τα σημαντικότερα δείγματα της ρητορικής τέχνης του Αισχίνη είναι οι τρεις λόγοι του που δασώθηκαν.

Τον λόγο του «Κατά Τιμάρχου» κάνει πολύ σκληρή επίθεση στο Δημοσθένη. Ο τρόπος αφήγησης στα διάφορα περιστατικά που αναφέρει είναι κατά τέτοιο τρόπο δοσμένα που σε οδηγούν στο να πειστείς για την αυθεντικότητα τους.

Στο λόγο του «Περί παραπρεσβείας» έχει συμπεριλάβει στοιχεία περίσκεψης και είναι ελάχιστα επιθετικός.

Στο λόγο του όμως «Κατά Κτησιφώντος» διατυπώνει τα θέματα κατά τέτοιο τρόπο που θέλει να πείσει τους Αθηναίους ότι για όλα τα δεινά τους φταίει ο Δημοσθένης.

Ο Αισχίνης ανάμεσα στους ρήτορες της εποχής του κατείχε υψηλή θέση. Επειδή όμως τον χαρακτήριζε η έλλειψη υψηλών ιδανικών και δεν έπειθε με τις πράξεις του ότι διέθετε καθαρή πολιτική αντίληψη, αναλισκόταν πολλές φορές σε μια σχολαστική ηθικολογία.

Ανεξάρτητα από αυτά ο λόγος του ήταν πολύ πλούσιος σε λογοτεχνικές εκφράσεις και ήταν πολύ πνευματώδης.

Έργα

Κατά Τιμάρχου

Περί τῆς Παραπρεσβείας

Κατά Κτησιφῶντος

Ἐπιστολαί

Πηγή: http://telemax.pblogs.gr